Arystarch

Jest to dwuczłonowe imię złożone pochodzenia greckiego. W części pierwszej występuje temat przymiotnikowy árist- (od áristos) 'najlepszy', a w drugiej -arch 'książę, władca'. Arystarch to 'najlepszy książę, władca'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Aristarchus; gr. Arístarchos.

Arystarch, towarzysz św. Pawła, znany jest z rozdziałów 19, 20 i 27 Dziejów Apostolskich, a także ze wzmianek w listach apostoła: Kol 4, 10 i Flm 24. Wiemy więc, że pochodząc z Tesaloniki był Macedończykiem. U boku Pawła pojawił się w czasie jego trzeciej podróży misyjnej. Z nim przeżywał zamieszki, które w Efezie wywołał złotnik Demetriusz. Potem swemu mistrzowi towarzyszył w drodze z Troady i Miletu do Jerozolimy. Tam znów wiernie stał przy Pawle, gdy apostoła zaatakowano i wtrącono do więzienia. Razem z Łukaszem był na jego usługach, gdy go odsyłano do Rzymu, przynajmniej na trasie z Cezarei do stolicy. W niej dzielił jego losy w więzieniu, zapewne zupełnie dobrowolnie. Nic natomiast nie wiemy o jego dalszym życiu i śmierci. Bezpodstawnie identyfikowano go z pierwszym biskupem Apamei, którego wspomina Pseudo-Hipolit. Wedle Pseudo-Doroteusza miał być ścięty razem ze św. Pawłem, Trofimem i Prudensem. Ado zrobił z niego biskupa Tesaloniki. Tenże kompilator wprowadził go do martyrologiów łacińskich pod dniem 4 sierpnia. W synaksariach widnieje pod dniami 14, 15 lub 16 kwietnia.