Polskie akcenty na nowojorskim festiwalu

Jedenaście polskich wydarzeń artystycznych znalazło się w programie festiwalu pt. "Rewolucja artystyczna w Europie Środkowo-Wschodniej" w Nowym Jorku, upamiętniającym 20. rocznicę obalenia komunizmu. Festiwal rozpocznie się w piątek, potrwa do marca 2010 r.

Festiwal ma pokazać, w jaki sposób działania artystyczne w latach 80., zwłaszcza sztuki sceniczne, zmieniły kulturę w Europie Środkowej i Wschodniej i przyczyniły się do obalenia komunizmu. W festiwalu, oprócz Polski, udział wezmą także reprezentanci Czech, Niemiec, Węgier, Rumunii, Słowacji i Słowenii.

Wśród najważniejszych wydarzeń festiwalu znajdą się m.in. "Rebel Waltz" - czyli maraton muzyczny zespołów undergroundowych, które grały za żelazną kurtyną, trzyczęściowy projekt choreografa Nejli Yatkina "Dancing with the Berlin Wall" oraz konferencja "Po komunizmie: osiągnięcia i rozczarowania po 1989" na Columbia University.

Pierwszym polskim akcentem podczas festiwalu będzie zaplanowany na 7 listopada koncert grupy punkowej Dezerter - przedstawiciela niezależnej sceny muzycznej lat 80. Grupa powstała w 1981 roku i początkowo występowała pod nazwą SS-20, zmienioną pod naciskiem cenzury (SS-20 to nazwa radzieckiego bojowego pocisku balistycznego, mogącego przenosić ładunek nuklearny).

Również w listopadzie będą odbywać się pokazy legendarnego spektaklu "Piołun" Teatru Ósmego Dnia, granego w latach 80. nielegalnie m.in. w kościołach i na emigracji - w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Włoszech.

Z udziałem m.in. Doroty Masłowskiej na festiwalu promowana będzie antologia tekstów "Mur w mojej głowie", sześć dni później odbędzie się promocja pierwszej anglojęzycznej antologii dramatu Europy Środkowej lat 80. pt. "Dramaturdzy przed upadkiem Muru" oraz prezentacja jednoaktówek "Akty dysydenckie: trzy sztuki".

Prawie przez cały festiwal odbywać będą się prezentacje kultury polskiej w kontekście kultury innych krajów regionu - zaplanowano m.in. wystawę "Rewolucyjne głosy" prezentująca związki muzyki, teatru i tańca z wydarzeniami politycznymi lat 80. w Europie Środkowo-Wschodniej.

Na styczeń zaplanowano wernisaż wystawy oraz sympozjum o rewolucji w polskim tańcu w latach 80, a w lutym odbędzie się przegląd kina moralnego niepokoju "Nadciągające chmury: polskie kino 1977-89".

Organizatorem polskich wydarzeń jest nowojorski Instytut Kultury Polskiej. Zadaniem Instytutu było nie tylko zagwarantowanie odpowiedniej obecności kultury polskiej festiwalu, ale także konsultowanie całości jego programu.

- Fakt, że to w Polsce odbyły się pierwsze wolne wybory w obozie komunistycznym, jest w USA wciąż mało znany (...) Tymczasem w USA z polskich zdobyczy najbardziej ceni się właśnie pokojowy charakter wielkiej przemiany systemu politycznego, który dał przykład innym krajom w regionie i zadecydował o historycznym znaczeniu bezkrwawej rewolucji solidarnościowej - uważa Monika Fabijańska, dyrektor Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku.

Festiwal został zorganizowany przez Nowojorską Bibliotekę Publiczną - Oddział Sztuk Scenicznych we współpracy z przedstawicielstwami kulturalnymi siedmiu krajów oraz wiodącymi nowojorskimi instytucjami kulturalnymi i uniwersytetami.