Benignus (Benigny)

Stare, wywodzące się z czasów pogańskich imię rzymskie, pierwotne cognomen utworzone na podstawie przymiotnika benignus 'uprzejmy, życzliwy, dobroczynny'. Formą żeńską była Benigna.

W Polsce notowane od 1235 r. w łacińskiej formie Benignus jako imię zakonnika dominikanina. Zdaje się, że nigdy nie wyszło (podobnie jak Benigna) poza kręgi zakonne. Może być używane w formie rzeczownikowej Benignus i przymiotnikowej Benigny, jak IgnacjuszIgnacy.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Benignus, fr. Bénigne, niem. Benignus, wł. Benigno.

W wielkich repertoriach hagiograficznych odnajdujemy aż osiemnastu świętych o imieniu Benignus. Tutaj przedstawimy trzy postacie.

Benigny z Armagh. Był bezpośrednim następcą św. Patryka. On też wybija się na pierwsze miejsce pośród licznych postaci wczesnego chrześcijaństwa irlandzkiego, noszących to lub podobne imię. Do swego poprzednika dołączył wkrótce po jego przybyciu na Wyspę (432). Towarzyszył mu potem w wyprawach misyjnych, których itinerariów ustalić nie sposób. Trudno także powiedzieć, czy i jaki udział miał w sporządzaniu sławnego kodeksu starodawnych praw irlandzkich (Sanchus Mor) oraz przypisywanego mu później zbioru Leabbhar na goeart (Codex iurium). Biskupstwo w Armagh objął prawdopodobnie po śmierci wychowawcy. Przypuszczenie, że się go zrzekł i osiadł w eremie, wywodzi się z późniejszych legend, które myliły go z innymi postaciami tego samego imienia. Zmarł w r. 467. Legendarne jest także przeświadczenie, że nastąpiło to poza Irlandią (w Glastonbury, w hrabstwie Sommerset lub w Rzymie). W Irlandii wspominają go w dniu 9 listopada.

Benigny, męczennik z Dijon sprzed VI stulecia. O jego wspomnieniu, obchodzonym w dniu 1 listopada, oraz o bazylice, zbudowanej nad jego grobem, mówi św. Grzegorz z Tours w dziełku De gloria martyrum oraz w swej Historii Franków. Późniejsza, pełna anachronizmów legenda z cyklu burgundzkiego uczyniła z niego przybysza z Azji Mniejszej oraz ucznia św. Polikarpa. Utrzymywała też, że męczeńską śmierć ponieść miał za panowania cesarza Aureliana. Kult męczennika, w średniowieczu bardzo żywy, szerzyło przede wszystkim opactwo jego imienia w Dijon. Wpływ tego opactwa docierał na ziemie polskie i stąd zapewne ślady jego czci u nas.

Benigny, opat Vallombrosy. Urodził się w Montevarchi, między Arezzo a Florencją, w szlacheckiej rodzinie Bennizich lub Visdominich. Wcześnie myślał o stanie duchownym, ale przeszedł też wewnętrzny kryzys i przez jakiś czas oddawał się surowej pokucie. Przyjął następnie habit w opactwie Vallombrosa. Marząc o życiu kontemplatywnym, długo przebywał w eremie w pobliżu klasztoru. W r. 1206 mianowano go wizytatorem kongregacji. Po śmierci naczelnego opata, Marcina, obrano go generalnym przełożonym. Stał się rzecznikiem gorliwości i dyscypliny. W wielkiej estymie mieli go kolejni papieże, cesarze Fryderyk II i Otto IV oraz św. Ludwik, król Francji. W Vallombrosie skromny drewniany kościół zastąpił imponującą budowlą, którą dedykował Najśw. Pannie i archaniołowi Michałowi. Wybudował także drugi kościół pośród pustelni. Od Grzegorza IX przyjął nowe fundacje. Przypisywano mu wiele cudownych interwencji i uzdrowień. Sam pod koniec życia okulał. Zrzekł się wtedy swego urzędu i usunął do eremu. Zmarł, mając około stu lat, w r. 1236. Był autorem Claustrum animae oraz Historii swego zgromadzenia, którą wydrukowano w r. 1500. Jego wspomnienie przypada 17 lipca.

Benignus (Benigny)
 obchodzi imieniny