Zmniejszyć zakres odpowiedzialności PKW

Zmniejszyć zakres odpowiedzialności PKW
(fot. Lukas Plewnia / IWoman / CC BY-SA)
PAP/ kn

Państwowa Komisja Wyborcza powinna nadzorować wybory przede wszystkim od strony prawnej; za ich techniczną organizację, a także ustalanie wyników wyborów powinno odpowiadać Krajowe Biuro Wyborcze - czytamy w opracowaniu programu "Masz głos, masz wybór" Fundacji Batorego.

W opracowaniu przekazanym PAP zawarto postulaty dotyczące także m.in.: działalności informacyjnej, wzmocnienia finansowego i kadrowego KBW oraz niezależnego audytu PKW i Biura. Raport to pokłosie problemów z systemem informatycznym PKW, przez co wyniki wyborów samorządowych zostały podane tydzień po nich.
Obecnie to na PKW spoczywa odpowiedzialność za realizację najważniejszych zadań związanych z wyborami, zwłaszcza zaś za ustalanie i ogłaszanie wyników głosowania i wyników wyborów. "Nawet jeśli czynności techniczne związane z wyborami bezpośrednio koordynuje Krajowe Biuro Wyborcze, podległe PKW, to w powszechnym odbiorze wszelkie niedociągnięcia i błędy obciążają konto Państwowej Komisji Wyborczej. To PKW musiało się tłumaczyć z nieudolnego zarządzania kontraktem informatycznym czy braku planu awaryjnego na wypadek klapy systemu elektronicznego wspomagania (podczas jesiennych wyborów samorządowych - PAP)" - czytamy w opracowaniu.
Zdaniem jego autorów, w dojrzałych europejskich demokracjach rola sędziów w procesie wyborczym ogranicza się do kontroli jego prawidłowości i zgodności z przepisami. "Owszem, w wielu państwach do sędziów należy nadzór nad prawidłowością przebiegu wyborów, ale już nie odpowiedzialność za ich organizację od strony technicznej" - zaznaczono.
Dlatego też w analizie zaproponowano, by obarczyć formalnie KBW odpowiedzialnością za ustalanie, ogłaszanie zbiorczych wyników wyborów i koordynację wszystkich czynności technicznych z tym związanych. "KBW powinno stać się w pełni samodzielnym organem wyborczym o wiodącej roli w organizacji wyborów. Szef KBW lub kolegialny zarząd Biura powinien być wyłaniany na okres 4-5 lat z możliwością jednej reelekcji przez Państwową Komisję Wyborczą w otwartym naborze" - napisano.
Natomiast PKW powinna skupić się na nadzorowaniu zgodnego z prawem przebiegu wyborów i stać się quasi-sądowym organem wyborczym. Autorzy opracowania uważają też, że PKW powinna być wyposażona w kompetencje do zatwierdzania i uchylania rozstrzygnięć szefa KBW. Z kolei szef KBW powinien składać na ręce PKW coroczne sprawozdania. PKW powinna też wyznaczać priorytetowe kierunki działania Krajowego Biura Wyborczego na kolejne lata i ustalać jego budżet, a także rozpatrywać wyniki regularnych kontroli i audytów Biura. Do PKW może też należeć interpretacja przepisów prawa wyborczego - napisano.
W opracowaniu zaproponowano powołanie w KBW Inspekcji Wyborczej, która miałaby się zajmować bieżącym reagowaniem, zwłaszcza w toku kampanii wyborczej i głosowania, na incydenty i naruszenia prawa wyborczego. Jego autorzy uważają, że należy się zastanowić m.in. nad przekazaniem odpowiedzialności za kontrolę finansów partyjnych i rozliczenia kampanii wyborczych Najwyższej Izbie Kontroli.
Podkreślono, że działania prowadzone przez PKW i KBW w kwestii informowania o wyborach są do tej pory rozczarowujące. "Eksperci do spraw komunikacji fatalnie oceniają zwłaszcza stronę internetową PKW i portal informacyjny utworzony w ramach tego serwisu. Krytycznie oceniano także infolinię uruchomioną jeszcze przed wyborami parlamentarnymi w 2011 r. Trudno też mówić o wykorzystywaniu niestandardowych form komunikacji z wyborcami" - czytamy w opracowaniu.
Zaproponowano przygotowanie przez KBW długofalowej, kompleksowej strategii działań informacyjnych, realne otwarcie na współpracę z organizacjami pozarządowymi przy planowaniu i prowadzeniu działań informacyjnych oraz regularną ich ewaluację.
Autorzy opracowania pozytywnie oceniają zapowiedź stworzenia systemu informatycznego do obsługi wyborów w ramach KBW. "Ten kierunek wydaje się najbardziej odpowiedni i powinien być kontynuowany" - oceniają. Dodatkowo zarekomendowano rozważenie budowy systemu informatycznego przez zespół KBW we współpracy z konsorcjum instytucji naukowych, np. ośrodkami informatycznymi wiodących polskich uczelni wyższych.
Podkreślono, że KBW powinno być wzmocniono finansowo i kadrowo jednak wyłącznie w oparciu o szczegółową analizę potrzeb i obciążenia pracą w tej instytucji. Zaznaczono, że działalność PKW i KBW przez niemal 25 lat nie została poddana kompleksowemu audytowi, który powinien objąć nie tylko organizację wyborów, ale także zarządzania, informatyki i komunikacji społecznej. Zespół nie powinien działać bezpośrednio na zlecenie PKW czy KBW, ale np. Kancelarii Prezydenta czy Sejmu - zaznaczono.
Po ogłoszeniu wyników wyborów II tury wyborów samorządowych w związku z problemami z systemem informatycznym z członkostwa w PKW zrezygnowało ośmiu z dziewięciu sędziów, w tym przewodniczący PKW Stefan Jaworski. Do dymisji podał się szef KBW Kazimierz Czaplicki.

DEON.PL POLECA

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.

Skomentuj artykuł

Zmniejszyć zakres odpowiedzialności PKW
Wystąpił problem podczas pobierania komentarzy.
Nikt jeszcze nie skomentował tego wpisu.